We wcześniejszych artykułach niniejszego cyklu była mowa o znakach towarowych przestrzennych, pozycyjnych, o deseniu, o znakach będących kolorem, o znakach dźwiękowych, ruchomych, multimedialnych czy o hologramach.
Pisaliśmy również o tym, że do typowych a zarazem najpopularniejszych znaków towarowych należą: znaki słowne, słowno-graficzne czy graficzne.
Pojawia się pytanie czy jeszcze mogą być inne rodzaje znaków towarowych, jeśli nie będzie ich można w sposób jednoznaczny przypisać do wyżej wymienionych rodzajów znaków towarowych? Czy jest możliwe zgłoszenie znaku innego od dotychczas znanych rodzajów znaków?
Okazuje się, że tak, ale pod warunkiem, że taki znak nadaje się do odtworzenia w rejestrze znaków towarowych w sposób:
- wyraźny;
- precyzyjny;
- odrębny;
- łatwo dostępny;
- zrozumiały;
- trwały;
- obiektywny
czyli zgłoszenie takiego znaku towarowego innego musi spełniać 7 tzw. kryteriów Sieckmanna.
W przypadku zgłoszenia znaku innego koniecznym jest dołączenie opisu zgodnego z reprezentacją takiego oznaczenia. Należy również wskazać, że takiego oznaczenia nie można wskazać na podstawie znanych rodzajów znaków towarowych.
Przykładem znaku towarowego innego może być ZAPACH.
EUIPO 11 grudnia 1996 r. przyjęło zgłoszenie znaku towarowego będącego zapachem a nawet znak ten został przez EUIPO zarejestrowany pod numerem EUTM-000428870 w dniu 11 października 2000 r. – był to znak składający się z zapachu świeżo skoszonej trawy zastosowanego do oznaczania piłeczek tenisowych.
Ku zaskoczeniu wielu, właściciel ww znaku towarowego po upływie pierwszego 10-letniego okresu ochrony nie zdecydował się na przedłużenie ochrony tego znaku na kolejny okres.
Próbowano również w EUIPO uzyskać prawo z rejestracji na znak towarowy będący „zapachem dojrzałej truskawki” na rzecz spółki EDEN SARL zgłoszony pod numerem EUTM 001122118 w dniu 26 marca 1999 r. a przeznaczony do oznaczania m.in. kosmetyków, ołówków, wyrobów ze skóry czy ubrań” ale w ocenie EUIPO i Sądu I Instancji określenie znaku zapachowego jako „zapach dojrzałej truskawki” nie było wystarczająco jasne i precyzyjne ponieważ może istnieć kilka zapachów spełniających to kryterium. Przy czym znak ten był opisany słownie i graficznie właśnie poprzez rysunek truskawki. W ocenie EUIPO i Sądu I Instancji sam rysunek przedstawia owoc a nie zapach, który miał być przedmiotem znaku towarowego i jego rejestracji.
EUIPO odmówił również udzielenia prawa z rejestracji na znak towarowy zapachowy opisany jako zapach olejku drzewa herbacianego dla przemysłowych rękawiczek ochronnych. Wskazał przy tym, że opis słowny znaku nie jest wystarczającą graficzną prezentacją znaku, ponieważ nie jest dostatecznie jasny, precyzyjny i obiektywny.
Francuski Instytut Ochrony Zapachów (Institut pour la Protection des Fragrances) wnioskował o zarejestrowanie w EUIPO zapachu o nucie trawiastej, owocu drzewa cytrusowego (bergamotka, cytryna), kwiatowej (kwiat pomarańczy, hiacynt) oraz róży i piżma m.in. dla towarów w klasie 03, 05, 16, 18 czy 24 dla produktów kosmetycznych, farmaceutycznych, papierniczych, torebek i tekstyliów domowych (pościeli, ręczników i obrusów) Znak został przedstawiony za pomocą kolorowej matrycy odnoszącej się do zapachów.
EUIPO odmówił rejestracji tak zgłoszonego znaku towarowego jako zapachu, wskazując, że zaproponowane przedstawienie graficzne nie jest zrozumiałe dla przeciętnego odbiorcy, ponieważ nie pozwala na ustalenie co tak naprawdę jest chronione. Wykorzystywana i znana w przemyśle perfumeryjnym kolorowa matryca nie jest zrozumiała i znana dla osób spoza branży perfumeryjnej i dla przeciętnego Kowalskiego nie jest postrzegana jako kod służący zapisowi zapachu. Nie ma ona też żadnych wskazówek, które pozwoliłyby odczytać zapis graficzny zapachu.
Znakiem towarowym innym może być również SMAK.
W EUIPO został zgłoszony w dniu 07 stycznia 2000 r. znak towarowy EUTM 001452853 THE TASTE OF ARTIFICAL STRAWBERRY FLAVOUR. Znak ten został zgłoszony przez Eli Lilly and Company w odniesieniu do towarów w klasie 05 „preparaty farmaceutyczne”.
Niestety EUIPO odmówiło zarejestrowania tak zgłoszonego znaku towarowego jako znaku smakowego z tego powodu, że taki znak nie jest w stanie wskazywać na źródło jego pochodzenia – czyli nie została spełniona podstawowa funkcja znaku towarowego czyli odróżnianie danego towaru na rynku od innych towarów tego samego rodzaju a produkowanych przez innych przedsiębiorców.
Identyczna sytuacja miała miejsce w przypadku znaku towarowego EUTM 003065539 smakowego – smak pomarańczy zgłoszonego w EUIPO w dniu 24 lutego 2003 r. przez N.V. Organon do oznaczania w klasie 05:” leków przeciwdepresyjnych”.
Opis znaku towarowego smakowego nie może zastąpić reprezentacji znaku ponieważ opis smaku nie jest ani jasny, ani dokładny, ani obiektywny.
Zgodnie z orzecznictwem unijnym nie uznaje się również przedłożenia próbek smaku za odpowiednią reprezentację.
Tak więc mimo teoretycznej możliwości zgłoszenia znaku smakowego a tym samym uzyskania ochrony – nie udało się zarejestrować żadnego znaku towarowego smakowego.
Znakiem towarowym innym może być również DOTYK.
W EUIPO i w UP RP jak do tej pory nie został zarejestrowany żaden znak towarowy dotykowy choć na świecie urzędy patentowe przyjmują a nawet udzielają prawa z rejestracji na znak towarowe zgłoszone jako dotykowe np. w Niemczech i USA. Nie są to jednak częste przypadki.
German Patent and Trademark Office (odpowiednik Urzędu Patentowego RP) zarejestrował w 2003 r. pod numerem DE 30259811 znak towarowy jako dotykowy – zaprezentowany poniżej:
na rzecz Underberg GmbH & Co. KG a przeznaczony do oznaczania w klasach 32 i 33 m.in. piwa, napoje bezalkoholowe oraz napoje alkoholowe.
Urząd Patentowy i Znaków Towarowych Stanów Zjednoczonych (USPTO) również zarejestrował znak towarowy dotykowy pod numerem US 3896100 w dniu 28 grudnia 2010 r. na rzecz The David Family Group LLC LIMITED LIABILITY COMPANY. Znak ten został przeznaczony do oznaczania towarów w klasie 33 czyli win. Został on opisany w sposób następujący: „znak składa się ze skóry owiniętej wokół środkowej powierzchni butelki wina. Jest to sensoryczny znak dotykowy.
W sytuacji, gdy przedsiębiorca ma pomysł na oznaczenie swoich towarów lub usług znakiem towarowym innym będącym zapachem, smakiem a może dotykiem a nie jest pewien czy taki znak ma wystraczający charakter odróżniający zachęcamy do skorzystania z usług profesjonalnych pełnomocników (rzeczników patentowych) mających doświadczenie w zgłaszaniu znaków towarowych przed UP RP czy EUIPO.
Agnieszka Skrzypczak jest rzecznikiem patentowym specjalizującym się w zakresie znaków towarowym i wzorów przemysłowych. W 2002 roku uzyskała uprawnienia polskiego rzecznika patentowego. Od 2004 roku posiada również uprawnienia europejskiego rzecznika patentowego. Jest członkiem INTA (Międzynarodowego Zrzeszenia Znaków Towarowych) oraz PIRP (Polskiej Izby Rzeczników Patentowych). Kontakt z autorką
