Law, Prawo

Zmiany w zakresie sądownictwa dotyczącego spraw własności intelektualnej zbliżają się wielkimi krokami

O zmianach w zakresie sądownictwa dotyczącego spraw własności intelektualnej dyskutuje się od dawna. Projekt, który początkowo wydawał się odległy już wkrótce wejdzie w życie. Stanowi on odpowiedź na liczne postulaty co do wprowadzenia do polskiego wymiaru sprawiedliwości wyspecjalizowanych sądów w zakresie własności intelektualnej. Specyfika spraw z tego zakresu jest szeroka a ich liczba rośnie z roku na rok. W dniu 13 lutego 2020 r. Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy – Kodeks postepowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Ustawa wejdzie w życie z dniem 1 lipca 2020 r.

Projekt miał na celu stworzenie w ramach sądownictwa powszechnego odrębnych jednostek organizacyjnych, które miałyby się zajmować sprawami z zakresu prawa autorskiego i praw pokrewnych, własności przemysłowej oraz powiązanych z nimi spraw dotyczących nieuczciwej konkurencji.

Przymus zastępstwa procesowego

Zgodnie z nowymi przepisami KPC pełnomocnikiem będzie mógł być adwokat lub radca prawny, a w sprawach własności intelektualnej także rzecznik patentowy. Podobnie będzie w postepowaniu przez Sądem Najwyższym. W postępowaniu w sprawach własności intelektualnej będzie obowiązywało zastępstwo stron przez adwokatów, radców prawnych lub rzeczników patentowych. Przymus ten nie będzie jednak obowiązywał w postępowaniach, w których wartość przedmiotu sporu będzie niższa niż 20 000 złotych. Sąd będzie mógł zwolnić stronę, na wniosek lub z urzędu, z obowiązkowego zastępstwa przez pełnomocnika, jeżeli okoliczności, w tym stopień zawiłości sprawy, nie będą uzasadniały obowiązkowego zastępstwa.

Charakter spraw

Nowe przepisy dotyczące postepowania w sprawach własności intelektualnej będą miały zastosowanie do następujących spraw:

– o ochronę praw autorskich i pokrewnych;

– dotyczących wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów przemysłowych, znaków towarowych, oznaczeń geograficznych, topografii układów scalonych;

– o ochronę innych praw na dobrach niematerialnych;

– o zapobieganie i zwalczanie nieuczciwej konkurencji;

– o ochronę dóbr osobistych w zakresie, w jakim dotyczy ona wykorzystania dobra osobistego w celu indywidualizacji, reklamy lub promocji przedsiębiorcy, towarów lub usług;

– o ochronę dóbr osobistych w związku z działalnością naukową lub wynalazczą.

Przed jaki sąd?

Właściwość rzeczowa

Sprawy własności intelektualnej będą należały do właściwości sądów okręgowych, a sąd Okręgowy w Warszawie będzie wyłącznie właściwy w sprawach własności intelektualnej dotyczących programów komputerowych, wynalazków, wzorów użytkowych, topografii układów scalonych, odmian roślin oraz tajemnic przedsiębiorstwa o charakterze technicznym.

Właściwość miejscowa

Zakłada się utworzenie wyspecjalizowanych wydziałów do rozpoznawania spraw z zakresu własności intelektualnej w I instancji w czterech sądach okręgowych w Gdańsku, Lublinie, Poznaniu i Warszawie. Wszystkie ww. sądy będą również właściwe w zakresie spraw własności intelektualnej w sprawach z zakresu ochrony unijnych znaków towarowych i wzorów wspólnotowych. W dwóch sądach apelacyjnych w Poznaniu i Warszawie zostaną utworzone wyspecjalizowane wydziały do rozpoznawania spraw z zakresu własności intelektualnej w II instancji.

Nowe instytucje procesowe

Pojawia się trzy nowe instytucji procesowe: zabezpieczenia środków dowodowych, wyjawienia lub wydania środków dowodowych oraz wezwania do udzielenia informacji. Mają się one wzajemnie uzupełniać a ich celem jest uzyskanie informacji o podstawach faktycznych powództw. Wybór konkretnego środka zależał będzie od rodzaju dochodzonego prawa i konkretnych okoliczności sprawy.

Powództwa szczególne

W ramach powództw szczególnych przewidziane zostały powództwo wzajemne oraz powództwo o ustalenie, że określone czynności nie naruszają określonego prawa.

Projektowanie a rzeczywistość – kiedy efekty?

Proponuje się przeprowadzenie ewaluacji projektu w terminie 4 lat od dnia wejścia ustawy w życie. Pod uwagę zostaną wzięte liczba spraw z zakresu własności intelektualnej wpływających do nowoutworzonych wydziałów w sądach okręgowych i apelacyjnych, wskaźnik opanowania wpływu spraw w ww. wydziałach, liczba spraw przypadająca na jeden etat orzeczniczy oraz koncentracja spraw według właściwości miejscowej.

Źródła: http://www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/PrzebiegProc.xsp?id=527249AA2FEB10EBC12584C6003B9366

http://orka.sejm.gov.pl/proc9.nsf/ustawy/45_u.htm

Joanna Rafalska

Joanna Rafalska jest rzecznikiem patentowym w dziale znaków towarowych i wzorów przemysłowych. Ukończyła prawo na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim oraz podyplomowe studia prawa własności intelektualnej na Uniwersytecie Jagielloński. W Patpol wspiera prace związane z uzyskaniem i utrzymaniem ochrony znaków towarowych i wzorów przemysłowych klientów kancelarii. Kontakt z autorką

Podobne artykuły